OD 1945.G. DO POLOVINE 70-IH GODINA

Nimalo ne čudi, dakle, i dalje aktuelni odnos DPS-a prema nestranačkom i patriotskom crnogorcizmu, a samim tim i prema nepatvorenom i autentičnom crnogorskom etničko-narodno(sno)-nacionalnom pogledu na svijet, zbog čega je, prirodno i samorazumljivo, i sam razvoj filozofije kao i ukupnih društvenih nauka smjera humanističko-etičko-aksiološkog identitetskog teorijsko-praktičnog – u kulturi, prosvjeti na svim nivoima, nauci, medijima… – (pre)vrednovanja crnogorskog kulturnog nasljeđa i njegove prisvajačke zloupotrebe od prije svega velikosrpskog asimilatorskog upornog nastojanja u prošlosti i sadašnjosti prertrpio veliku štetu. Jer, on se u suštini i nije nimalo promijenio od one ranije svevladajuće pozicije DPS-a, kada (mu) se činilo da mu je more do koljena, a u zbilji velikosrpski klerofašizam je već uveliko kucao na vrata!? Kada se previše istrajava u prošlosti i ne misli na budućnost koja je već (bila) počela i koja je uvijek u pripremi i na djelu, onda se desi ono što se desilo DPS-u i nažalost i Crnoj Gori u cjelini nakon 30. avgusta 2020.g. Da li su se iz toga izvukle pouke i da li se i dalje – a to je tako potrebno i nužno! – izvlače iz osobito dinamičnih tekućih događaja? Teško se na ovo pitanje može pozitivno odgovoriti. Partija koja uz masovnost, kvalitet kadrova, raznovrsnu dobnu zastupljenost, nesumnjivo političko i državotvorno iskustvo, i dalje istrajava na status quo svoje političke pozicije – rizikuje da umnogome i dalje umanjuje svoju praktičnu efikasnost, ali i da time bitno doprinese odsudnom urušavanju i laganom nestajanju prepoznatljivog identitetskog, državnog, nacionalnog i kulturnog bića Crne Gore i Crnogoraca. Prosto je neshvatljivo da i pored ogromne kadrovske baze, DPS i dalje insisitira da npr. jedan partijski aktivista može (pa valjda po toj praksi i ''zakonu'' i treba i mora!?) da bude u isto vrijeme i poslanik i odbornik, da se na kašičicu vrši ulazak novih lica na lokalnom, opštinskom nivou što onda koči demokratizaciju partije i na državnom nivou, da se i dalje trpi skoro nevjerovatna ideološka različitost unutar stranke (čije su se negativne posljedice viđele i tokom litija – kojima, uostalom, očitujemo i danas kada odbornici DPS-a na Žabljaku poklanjaju državno zemljište za gradnju objekta ''sirotinjskoj'' Srpskoj ckrvi), da DPS i dalje kao ''veliki brat'' ima ne mali otpor i odijum prema vođenju dijaloga i iniciranju svakovrsne saradnje, boljeg razumijevanja i strateškog partnerstva između različitih subjekata unutar crnogorskog suverenizma, itd.

Da sve ovo DPS mora i treba da mijenja pokazao je narastajući klerofašizam nakon 30. avgusta 2020.g. Dakako, on nije došao preko noći. No, DPS je (pre)dugo na mnoge njegove inicijalne znake zatvarao oči. Čak i u ovom aktuelnom periodu, njegovi čelnici, poslanici i drugi funkcioneri, u određenim situacijama su reagovali, odlučivali, ili pak glasali, u korist sopstvene i državne štete. Ako je državna šteta u svakom pojedinačnom slučaju bila i njihova osobna, lična, dakle, sopstvena šteta?! U ovom smislu gledajući, naprosto bode oči koliko je DPS odbijala i još uvijek odbija da sa svim subjektima crnogorskog suverenističkog i patriotskog ''bloka'' (samo)kritički pokrene mnoge teme sa mrtve tačke, da predloži odgovarajuću platformu i začne dijalog sve u cilju objedinjavanja i infrastrukturnog povezivanja sada umnogome rasparčanog crnogorczma. Što se tiče ugleda za primjer, neka pogleda samo kako srpski faktor u Crnoj Gori sve to radi i kako nijesu uistinu nikad nikoga ostavili na cjedilu koji radi za njihovu, tj. za velikosrpsku stvar i poništenje nacionalne i državne samobitnosti, dakako, i kulturne i svekolike identitetske Crne Gore. Za DPS i one koji su držali decenijama vlast i kasu to se ne bi moglo reći da se radilo i radi u odnosu na patriotske crnogorske snage. Naprotiv! Dovoljno je samo pogledati đe su i u kojem i kakvom su stanju ključne (trebalo bi da su ključne, a sada su potpuno marginalizovane i zanemarljive) nacionalne institucije crnogorstva! Ako se želi uspjeha na svim budućim izborima, tj. ako se želi dobrobit, opstanak i dalji razvoj evropske Crne Gore, ovakva praksa se mora pod hitno mijenjati! Za početak, patriotske, nestranačke suvereniste ne ''čašćavati'' nepostojećim njihovim ''zapomaganjem'', već im uputiti samo malo poštovanja. Ili: kako to napisa čitalac u komentaru ispod jedne od mojih tekućih kolumni: ''DPS mora prvo pogledati sebe u ogledalu, što uporno izbjegava. Umjesto toga, podsjeća na djevojku koja prvo napući usta, namjesti sanjivi pogled kroz trepavice, pa okine selfi, koga onda objavi na fejzbuku.''

Iz I-og i Uvoda u II-gi tom ''Istorije crnogorske filozofije'' viđeli smo da se moderna filozofska misao crnogorska tek mogla pojaviti u Njegoševo doba i to u mnogostrukim vidovima, ili bar sa tadašnjim začećem za pojavu njenih neophodnih pretpostavki i civilizacijskih uslova. I nije samo dakako riječ o sadržaju Njegoševe filozofije, kako one iz ''Gorskog vijenca'', tako i one iz ''Luče mikrokozme'', naizgled tako različitih i suprotstavljenih, a u suštini i u stvari veoma kompatibilnih i jedinstvenih, jer ih je stvorio jedan čovjek, crnogorski i kosmopolitski humanistički genij, dakle, crnogorski duh i crnogorska stvarnost ''samo'' oličena i upriličena u Njegošu! U Uvodu II-og toma citirali smo Milovana Đilasa o ovom Njegoševom epohalnom naporu i poletu, kako crnogorske stvarnosti i države tako i crnogorskog duha, koji su nastavili knjaz Danilo i knjaz i kralj Nikola. Podśetio je Đilas i na takođe prelomnu i epohalnu ulogu vladike Danila u svom dobu. Riječ je, prije svega, o tome da se sa Njegošem i u Njegošu ‘’završava naša crkvena i narodska kultura i počinje nova – individualna i građanska.’’ A filozofija se kao nauka i misao, kao univerzalni svjetski duh, jedino može razvijati kao individualna i građanska. Poslije više od jednog ipo vijeka, ovih se temeljnih Njegoševih ideja moderne i prosvijećene Evrope odriču upravo oni koji bi ih trebali i morali! prvi propagirati, sprovoditi i afirmisati – a to su današnji upravljači i katedre za filozofiju, i Filozofskog fakulteta u Nikšiću i Univerziteta Crne Gore (na čijem je čelu od pobjede anticrnogorskih stranaka na parlamentarnim izborima od 30. 08. 2020.g., tipičan predstavnik klerofašizma, osnivač IN4S medija-glasila klerovelikosrpskog nacionalizma i šovinizma, te otvoreni i javni propagator da bi država Rusija u Crnoj Gori trebala da sprovodi svoj imperijalni program preko paramilitarne i paravjerske, kriminalizovane Srpske pravoslavne crkve kao najboljeg sredstva i direktnog ‘’oružja’’ imperijalne državne politike Srbije) – i to u tolikom stepenu da su nesumnjivo dio prepoznatljivog povratka arhaizaciji, klerikalizaciji i kolektivizaciji društva, urušavanja građanske političke, duhovne, filozofske i svake druge kulture, antizapadnog, antievropskog, antifilozofskog u krajnjoj instanci!, sveobuhvatnog programa i prakse dosljedne klerikalizacije i filozofije, i nauke, i države (do njenog uništenja!?) i društva, a zasnivanja u biti evroazijatskog despotizma, totalitarizma i negiranja slobode i osnovnih ljudskih prava svake vrste.

 Jedini ispravan, plodotvoran, državotvorni i istinski crnogorski – u skladu sa crnogorskim filozofskim pogledom na svijet oličenim u sintagmama ''Neka bude borba neprestana!'', ''Što je čovjek a mora bit čovjek!'' i ''Neka bude što biti ne može!'' – odgovor na ovu društvenu i kulturnu, identitetsku i državnu klerikalizaciju i destrukciju državnog, građanskog i nacionalnog bića crnogorskog i Crne Gore, jeste i mora biti povratak na izvorni suverenitet naše jedine domovine, a to znači povratak suštinskim principima političkog pokreta koji je uspješno doveo do njene, odnosno naše državne pune obnove poslije skoro jednog vijeka od kada je izgubila nezavisnost,  suverenost i međunarodnopravni položaj.

                                               (Nastaviće se)