Piše: Miroslav Ćosović

Šef takozvane SPC Porfirije Perić dolazi u Herceg Novi u subotu 27. avgusta 2022. Biće to prilika da se srbuje, da se fantazira o vjekovnim Srbima u Herceg Novom, o srpskoj kulturi u Boki, srpskom pomorstvu a i raznovrsne druge nebuloze će se govoriti.

KO JE BIO SRĐAN MUSIĆ

Pred Porfirijev dolazak želimo da ukažemo na jednu knjigu dr Srđana Musića, koja je objavljena 1988. godine. O Srđanu Musiću se na sajtu muzeja Marina Držića, ovako kaže:

“MUSIĆ, SRĐAN, srpski talijanist i prevoditelj (Herceg Novi, 30. IV. 1927 – Beograd, 23. III. 1989).

Diplomirao talijanski jezik i književnost 1956. na Filozofskom fakultetu u Beogradu, na kojem je 1970 (tada Filološki) doktorirao tezom Romanizmi u sjeverozapadnoj Boki Kotorskoj te radio od 1959. do smrti. Osim većeg broja znanstv. članaka i prikaza iz područja talijanistike te prijevoda s talijanskoga na srp. jezik, objavio je monografije Romanizmi u severozapadnoj Boki Kotorskoj (1972) i Izveštaji generalnog providura Dalmacije i Albanije Kornera o zauzimanju Herceg-Novog 1687. godine (1988).”

OSLOBOĐENJE HERCEG NOVOG OD OSMANLIJA, 1687. GODINE

Mletački general Đirolamo Korner je početkom septembra 1687. napao utvrđeni H. Novi predvodeći hrišćansku koaliciju u kojoj su bili  Venecijanci, malteški vitezovi, 1000 Morlaka iz Dalmacije, Crnogorci, Bokelji, milicija iz Kotora, Hercegovci, Peraštani…

Uloga Crnogoraca u oslobađanju Herceg Novog bila je ogromna. U potpunosti su spriječili Skadarskog pašu da pritekne u pomoć braniocima H. Novog, a 15. septembra te 1687. godine, su u selu Kameno porazili drugog pašu koji je iz Hercegovine hitao u pomoć braniocima H. Novog i tu je bitku u Gorskom vijencu opjevao Petar II Petrović Njegoš, u stihovima: “Topal – paša su dvadest hiljadah / da pomože Novome hitaše; / sretoše ga mladi Crnogorci / na Kameno, polje pouzano. / Turskoj kapi tu ime poginu, / sva utonu u jednu grobnicu; / mož i danas viđet kosturnicu.”

Dvije neđelje kasnije, 30. septembra iste godine, hrišćanska koalicija oslobodila je od Osmanlija Herceg Novi, a o toj bitki sam 1. oktobra 2015. g, objavio tekst “I Crnogorci su oslobodili Herceg Novi prije 328 godina”. Oslobođenje Herceg Novog je jedan od najznačajnijih vojnih uspjeha u istoriji crnogorskog ratovanja protiv Osmanlija, ta bitka je jednako značajna kao npr bitka na Vučjem dolu ili Fundini, jer je Herceg Novi u turskim rukama bio kost u grlu svim slobodarskim namjerama stanovništva u zaleđu.

Oslobođenje Herceg Novog 30. septembra 1687. niko do prije neku godinu nije obilježavo, ali je Opština Herceg Novi od 2017. počela da obilježava oslobođenje tog grada 1687. godine.

Nacionalistički Srbi i Crkva Srbije brižno kriju od svog stada tu bitku, da Hercegnovljani ne bi saznali da su im grad od Turaka oslobodili Crnogorci, i da Hercegnovljani ne bi saznali da su zahvaljujući Crnogorcima naseljeni u tom lijepom mediteranskom gradu. A crnogorske kulturne i naučne institucije i ne znaju za tu bitku, još manje imaju pojma o njenom značaju.

KNJIGA DR SRĐANA MUSIĆA, OBJAVLJENA PRIJE 34 GODINE, POMENA SRBA U NOJ – NEMA

Srđan Musić je 1988. objavio knjigu ”Izvještaji generalnog providura Dalmacije i Albanije Kornera o zauzimanju Herceg Novog 1687. godine”, izdavač su bile tri ustanove kulture grada Herceg Novog.

Musić je u knjizi objavio pisma Đirolama Kornera, mletačkog generala koji je bio zapovjednik oslobađanja Herceg Novog od Turaka, u septembru 1687. godine. Knjiga ima 203 strane, udžbeničkog formata sastavljena je isključivo od izvještaja koje je general Korner uputio vladi Mletačke republike.

U knjizi nema nijednog jedinog pomena Srba, naravno.

Što se tiče navođenja etnija u knjizi, nalazimo: Crnogorce, Morlake, Albance, a ima i dosta pomena plemena kao što su Banjani, Nikšići i druga…

Na strani 7 u uvodu knjige, Musić piše: “Mletačka mornarica bila je još uvek dobro opremljena i bila je u stanju da napada, da sprečava protivničku plovidbu i da predstavlja stalnu opasnost za neprijateljsku pozadinu. Bez kopnene vojske, međutim, nema zaposedanja teritorije. Upravo je neverovatno sa koliko su malo obučenih kopnenih vojnika Mlečani vodili rat u Dalmaciji. Njih su nadomeštali Morlaci, Hercegovci i Crnogorci koji su predstavljali onaj jezičak na vagi koji je pretezao.” (strane 7 i 8)

Nacionalni Srbin Srđan Musić navodi Morlake, Hercegovce i Crnogorce, ali ne i Srbe, jer o njima nema pomena u Boki, Hercegovini i Crnoj Gori u 17. vijeku, pa uglavnom tako sve i do druge četvrtine 19. vijeka.

Porfirije kad bude srbovao, da kaže Hercegnovljanima da su Srbi u tom gradu izmišljeni u 19. vijeku.   aktuelno.me