Ekonomija

Zemljama Zapadnog Balkana potrebne reforme i brža zelena tranzicija

Okt 20, 2025 0 Komentara

(15 riječi)

U okviru završnog dana posjete Vašingtonu, guvernerka dr Irena Radović učestvovala je na radnom doručku koji je organizovao Evropski odsijek Međunarodnog monetarnog fonda (MMF), pod vođstvom direktora za Evropu, Alfreda Kammera. Tom prilikom je predstavljen dokument Regionalni ekonomski izgledi za Evropu (Regional Economic Outlook – REO) pod naslovom „Prevazilaženje zastoja u evropskim politikama: od prepoznavanja problema do djelovanja“.

Na sastanku su predstavljene najnovije projekcije globalnog i evropskog ekonomskog rasta, prema kojima se očekuje da će zemlje Centralne, Istočne i Jugoistočne Evrope (CESEE), uključujući Zapadni Balkan, u srednjem roku bilježiti umjeren rast uz postepeno smanjenje inflacije, ali i uz trajne rizike povezane sa globalnim trgovinskim tenzijama i geopolitičkom neizvjesnošću.

Istaknuto je da konvergencija regiona ka Evropskoj uniji poziva na efikasno sprovođenje strukturnih reformi i ulaganje u infrastrukturu, energetsku tranziciju i digitalnu ekonomiju. Poseban akcenat stavljen je na potrebu očuvanja fiskalne discipline, jačanja finansijskih amortizera i uklanjanja regulatornih barijera za rast privatnog sektora.

U okviru diskusije posebno je naglašeno da očuvanje nezavisnosti centralnih banaka predstavlja ključni preduslov za stabilnost i povjerenje u finansijski sistem. Učesnici su ukazali da iskustva iz 70-ih godina prošlog vijeka pokazuju kako gubitak monetarne discipline i uticaj na centralne banke mogu dovesti do dugotrajnih makroekonomskih nestabilnosti. Zaključeno je da zemlje regiona treba da nastave sa jačanjem institucionalnih kapaciteta i nezavisnosti svojih centralnih banaka kako bi izbjegle slične greške i očuvale stabilnost finansijskih tokova.

Tokom događaja je najavljena i regionalna radionica MMF-a za zemlje Zapadnog Balkana, Moldaviju i Ukrajinu, koja će se krajem oktobra održati u Beču, a biće posvećena unapređenju finansijske regulative, supervizije i platnih sistema.

U nastavku dana, guvernerka Radović se sastala sa Ulrikom Nødgaardom, guvernerom Centralne banke Danske, aktuelne predsjedavajuće EU. Razgovor je bio posvećen jačanju bilateralne saradnje između dvije centralne banke, sa posebnim fokusom na razmjenu iskustava u oblasti interoperabilnosti platnih sistema i tehničkih rješenja koja omogućavaju povezivanje različitih valuta i tržišta, uključujući i iskustvo Danske centralne banke u integraciji švedske krune (SEK) u platforme T2 i TIPS. Posebna pažnja posvećena je planovima CBCG za implementaciju projekta TIPS Clone i mogućnostima buduće saradnje u oblasti infrastrukture za instant plaćanja i prekogranične interoperabilnosti.